Hearts of Iron Serisi

Hearts of Iron serisi, tıpkı Victoria serisinin Europa Universalis serisinin devamı niteliğinde olması gibi, Victoria serisinin devamı olarak kabul edilebilir. Oyun 1936-1946 tarihleri arasını ele alıyor. Tam olarak bir İkinci Dünya Savaşı strateji oyunu şeklinde tanımlanabilir. Victoria serisinin yaşadığı problemlerin ve bir türlü serinin tutmamasının aksine Hearts of Iron serisi ele aldığı konsept sayesinde başlangıçtan artı 20 puanı alıyor, ilk oyundan sonra çıkan ve serinin asıl adın duyurduğu ikinci oyunla beraber strateji oyunları dünyasında saygın bir yer kazanıyordu. Sorunlu bir şekilde çıkan üçüncü oyun, Victoria serisinin aksine, hayranların gösterdiği yüksek sabırla hatalarından ve problemlerinden arındıktan sonra Paradox Interactive firmasının efsane oyunları mertebesine erişiyordu.

Neden Bu Kadar Sevildi?

Bu sorunun cevabı aslında oyunun konseptinde gizli. İkinci Dünya Savaşı. Komplo teorisyeni kavramının ortaya çıkışına olanak sağlayan İkinci Dünya Savaşı konsepti, alternatif tarih meraklılarının ilgi odağı oldu.

Bir diğer sebep ise oyunun oynanışında gizliydi. Diğer Paradox oyunlarının aksine Hearts of Iron serisi oyuncuyu derin ekonomik ve ticari ilişkilerle veya karmaşık diplomasi okyanusuyla boğmuyordu. Oyunun bu kısımları gayet tekdüze bir şekilde tasarlanmıştı. Lakin ve lakin oyunun asıl dallanıp budaklandığı, oyuncuların zekalarını ve yeteneklerini kullandıkları alan er meydanıydı, yani savaş alanı. Özellikle üçüncü oyunlar birlikte koca bir ordunun hiyerarşisini teker teker ayarlamak, ve bu hiyerarşi ayarlamalarının gerçekten oyuna etki ettiğini görmek pek çok oyuncuyu şaşkınlık içinde bırakmıştı. İkinci Dünya Savaşının kanlı atmosferini sadece bir dünya haritası üzerinden oyunculara yaşatabilen, bazen yenilmez ordusuyla dünyayı işgal eden bazen sınırlı askeri birlikleriyle vatanını savunmaya çalışan bir ülke lideri olmak oyunculara zevkli geçen binlerce saat vaat ediyordu. 

Çöküş

2009 yılında çıkan üçüncü oyun oyuncular tarafından tamamen tüketildikten sonra herkes hep bir ağızdan dördüncü oyunun adını sayıklamaya başlamıştı. Yapımcı firma da bu olumlu atmosferi başarılı bir şekilde değerlendirdi ve 2016 yılında büyük bir heyecan fırtınasıyla birlikte dördüncü oyunu piyasaya sürdü. Fakat bu oyun, oyuncuların sahip olmak istedikleri oyun değildi. Oyun, sadece serinin hayranları tarafından değil, herkes tarafından oynanabilsin diye olabildiğine basit tasarlanmıştı. Hiç abartısız bir şekilde söylemek gerekirse, oyun mobil platformlar için çıkartılan tamamen asker basıp ülke işgal etmekten ibaret olan bedava oyunlar kadar basitti. Hayatında hiç strateji oyunu oynamamış bir insan bile güçsüz denebilecek bir ülkeyle dünyayı ele geçirebiliyordu. Afganistan'la Sovyetler Birliği, Polonya ile Almanya, Yunanistan ile İtalya gibi devlet kolayca durdurulabilir hatta ezip geçilebiliyordu. Oyunun bu özgür ve arcade yapısı kısa bir süreliğine strateji oyunlarına yeni olan insanların oyundan zevk almasını sağlasa da kısa süre içinde bu yeni kitle oyunu tüketti ve Hearts of Iron 4, her ne kadar firmaya gayet güzel para kazandırmış olsa da kemik kitlenin gönlünü kazanmayı başaramadı. Yine de Victoria serisinin aksine Hearts of Iron serisi birkaç güncelleme veya ek paketle en olmadı yeni bir oyunla eski hayranların kalbini tekrar çelme şansına sahip. 

Oyun hakkında daha detaylı bilgiye sahip olmak isteyenler bu adresten daha detaylı bilgi edinebilirler.

Victoria Serisi

Paradox Interactive firması tarafından geliştirilen, zaman aralığı olarak bakıldığında Europa Universalis'ten sonrasını konu alan fakat, nedense, yeterince tutmamış olan bir diğer grand strategy oyunudur. Oyun 1836-1936 yılları arasını konu alır. Oyunun ismi aynı dönemde yaşamış olan Birleşik Krallık kraliçesi Victoria'dan gelmektedir.

Neden Tutmadı?

Oyunda oyuncu tıpkı diğer çoğu Paradox oyununda olduğu gibi ekonomi, askeriye, diplomasi ve iç işleriyle alakalı konularla ilgilenmektedir fakat Europa Universalis serisinden farklı olarak bu oyunun amacı tarihi tamamen değiştirmek değildir. Odaklandığı zaman aralığı göz önüne alındığında anlaşılacağı gibi, oyunun odak noktası sömürgeleşme ve endüstrileşme yarışı, komünizm ve faşizmin yükselişidir. Oyuncu seçtiği ülkeyle kendi öz kaynaklarını ve Afrika ve Asya kıtalarında devam eden sömürgeleşme yarışından alabildiği paydaki kaynakları kullanarak endüstrileşmeye çalışırken bir yandan da ülkesinde giderek artacak olan komünist ve faşist fikirlerle savaşmak durumunda kalacaktır. 

Genel olarak bakıldığında Victoria serisi eğlenceli bir oyun portresi çiziyor. Fakat hem ilk oyunun hem de ikinci oyunun neredeyse bozuk denebilecek kadar kötü durumda piyasaya çıkması oyuncuları seriden soğuttu. Her ne kadar sonradan oyunun hataları düzeltilse de oyuncuların kafasındaki bozuk oyun portresi değişmedi. 

Devamı Gelir mi?

Maalesef kısıtlı bir kitlenin ilgisini çeken bir konuya sahip olması, genel kitleye göre fazla karmaşık olması, pek çok Paradox takipçisinin bile oyunları sayarken adını unutacak kadar kafalarda az yer etmesi gibi sebeplerden dolayı bu serinin devamının geleceğine olan inancım çok çok düşük seviyede. İlk iki oyunun bana yaşattığı eğlenceli saatler hala aklımda ve üçüncü bir oyunun çıkışını gönülden isterdim ama sıradaki bahsedeceğimiz seri olan Hearts of Iron serisinin geldiği noktayı düşününce, belki de olduğu yerde kalması daha iyi olacak diye düşünüyorum.

Oyun hakkında daha detaylı bilgiye erişmek isteyenler bu adresten daha detaylı bilgiye erişebilir. 

Europa Universalis Serisi

Europa Universalis serisi Paradox Interactive firması tarafından geliştirilen grand strategy türünde bir strateji oyunudur. Oyun, Philippe Thibaut tarafından aynı adla geliştirilen ve 2000 yılında piyasaya sürülen bir masa oyunundan esinlenilerek yaratılmıştır. Günümüzde 4 ana oyuna ve Rome adıyla piyasa sürülmüş 1 yan oyuna sahiptir. Kısaca "Paradox Interactive firmasının günümüzdeki popülaritesine kavuşmasını sağlayan seri" olarak tanımlamak hiç yanlış olmaz. 

Rome adlı Roma döneminde geçen yan oyunu bir kenara bırakırsak oyun genel olarak orta çağın bitişi ve yeni çağın başlangıcı arasındaki dönemi ele alır fakat her oyunun başlangıç ve bitiş tarihleri birbirinden farklıdır. İlk oyun 1492-1792 tarihlerini, ikinci oyun 1453-1799 tarihlerini, üçüncü oyun 1399-1821 tarihlerini ve son olarak dördüncü oyun 1444-1821 tarihlerini ele alır. Oyuncular oyuna başlangıç tarihinden başlamak mecburiyetinde değildir. İsteyen oyuncular oyuna farklı farklı tarihlerden başlayabilirler. Bunun haricinde oyun oyuncuya sunduğu zaman aralığı içerisinde gerçekleşen önemli olayları da başlangıç tarihi olarak sunmaktadır. Bunlara örnek olarak 80 Yıl Savaşları (1579), 30 Yıl Savaşları (1618), 7 Yıl Savaşları (1756) veya Amerikan Bağımsızlık Savaşı (1776) verilebilir. 

Neden Bu Kadar Ünlü?

Europa Universalis serisinin diğer Paradox oyuları arasından sıyrılarak bu kadar fazla ün kazanmasının farklı sebepleri vardır. Bunlardan birisi ve belki de en önemlisi oyunun oyuncuya sunduğu geniş zaman aralığıdır. Her oyunda ortalama 400 yıl olan zaman aralığı oyuncuya tarihi tamamen değiştirme imkanı vermekte ve tarihi değiştirme fikri her strateji oyuncusunun gönlünü çelmektedir. 

Diğer bir sebep oyunun diğer Paradox oyunlarına göre nispeten daha kolay bir alışma sürecine sahip olmasıdır. Diğer Paradox oyunlarındaki gibi oyuncunun görevi oyunda bir ülkenin ekonomisini, ticari durumunu, iç işlerini, dış işlerini ve askeriyesini yönetmek olsa da oyun belli bir noktadan sonra "asker basıp ülke ele geçirmek" seviyesine indirgendiği için oyuncuların oyuna alışması daha kolaylaşmaktadır. 

Oyun hakkında daha detaylı bilgi almak isteyenler bu adresten daha detaylı bilgi alabilir, oyunun takipçileri tarafından yapılan yüzlerce farklı yorumu ve eleştiriyi okuyabilir. 

Paradox Interactive Nedir?

Paradox Interactive 1999 yılında İsveç, Stockholm merkezli olarak kurulan bir oyun firmasıdır. Firma, tarihi strateji oyunlarıyla ün kazanmıştır ve günümüzde hala en büyük yatırımlarını bu alana yapmaktadır. Firmanın CEO'su Fredrik Wester olsa bile firmanın oyunlarının en sıkı takipçileri bile artık strateji oyunları dünyasının meme'i olan Johan Andersson'un firma sahibi olduğunu zannetmektedir. Firma 2015 yılı verilerine göre 604 milyon İsveç kronu (68 milyon dolar) kâr etmiştir.

Oyun Karakteristiği

Stüdyo grand strategy denilen tarzda, gerçek bir dünya haritası üzerinde, gerçek zamanlı olarak oynanan oyunlarıyla meşhurdur. Neredeyse bütün Paradox Interactive oyunları tarihle bağlantılıdır ve tarihi değiştirebilme imkanıyla oyuncuları cezbeder. Yayınladıkları her oyunun odak noktası farklıdır fakat genel olarak oyunu oynayan kişi bir ülkeyi yönetmektedir ve o ülkenin ekonomisinden, ticaretinden, iç politikasından, diplomasisinden, teknolojik gelişmelerinden ve askeri güçlerinden sorumludur. Paradox Interactive oyunları kendilerine has bir şekilde kompleks, detaylı oynanışa sahiptir. 

Paradox Interactive firması oyunlarına düzenli olarak güncelleştirmeler yapar. Bazı oyunları (çoğu oyunları) oyunun çıkışıyla beraber, oyunu oynanabilir hale getirebilmek için, bazı güncellemelere ihtiyaç duyar. Daha sonradan çıkan güncellemeler oyunun hayranlarının istekleri ve ihtiyaçları doğrultusunda daha büyük değişiklikler içerebilir.

Paradox Interactive oyunları genellikle hiçbir şekilde bir galibiyet koşulu ortaya koymaz ve oyunlarını açık kaynak tabanlı oyun motorları üzerinden yapar. Bu da oyunun kolay bir şekilde modlanabilmesine olanak sağlıyor. Günümüzde her oyuncu tarafından kullanılan Steam üzerinden yayınlanan modlar sayesinde oyunun oynanış süresi aşırı derecede arttırılabiliyor.

Popüler Paradox Serileri

Victoria (I, II) serisi

Hearts of Iron (I, II, III, IV) serisi

Europa Universalis (I, II, III, IV)

Crusader Kings (I, II) serisi